धनगढी,११माघ। प्रविधिमैत्री ‘आइटी स्मार्ट’ बिद्यालयका कारण शिक्षण सिकाइ क्रियाकलप प्रभावकारी बनेको छ ।कैलालीको धनगढी उपमहानगरपालिका – १४ फूलवारीको सर्वोदय माद्यामिक बिद्यालयमा संचालित प्रविधिमैत्री ‘आइटी स्मार्ट’ बिद्यालयका कारण शिक्षण सिकाई क्रियाकप प्रभाबकारी बन्दै गएको हो । हरेक प्रदेशमा एक प्रबिधि मैत्री बिद्यालय बनाउने सरकारी लक्ष अनुसार २०७६ सालमा सो बिद्यालय छनौटमा परेकोे थियो ।
सञ्चार तथा सूचना प्रविधि मन्त्रालयले सूचना प्रविधि मैत्री विद्यालय स्थापना, सञ्चालन तथा व्यवस्थापनको लागि सामुदायिक विद्यालयहरूलाई प्रस्ताव आह्वान पछि सो बिद्यालय सुदूरपश्चिम प्रदेशबाट पहिलो प्रबिधिमैत्री (आइटी स्मार्ट) विद्यालयकोरुपमा छनोटमा परेको थियो
सुदूरपश्चिम प्रदेशमा पहिलो प्रविधि मैत्री बिद्यालयका रुपमा उक्त विद्यलाय छनौटमा गरेपछि बिद्यालयमा कम्युटर , स्मार्टबोर्ड , प्रोजेक्टर,साउन्ड सिस्टम, तिर्वगतीको ईन्टरनेट जडान गरिएको छ । बिद्यलयका हरेक कक्षाकोठामा कम्युटर , स्मार्टबोर्ड , प्रोजेक्टर ,साउन्ड सिस्टम र ईन्टरनेट जडान गरिएको थियो । बिद्यालयका २ ओटा कम्युटर ल्याब समेत रहेका छन् । जसमा ४५ जना बिद्यार्थीहरुले एक साथ कम्युटर विषयको प्रयोगात्मक गर्न सक्छन् । जसका कारण बिद्यार्थीहरुलाई प्रबिधिको प्रयोग गरी पठन–पाठन गराउँदा शिक्षण सिकाई क्रियाकलपमा सहज र प्रभावकारी बन्दै गएको बिद्यलयका प्रधानाध्यापक जीतबहादुर चौधरीले बताए । बिगतको शिक्षण सिकाई पद्धती भन्दा प्रबिधिमैत्री शिक्षणका कारण चाहेको बिषय बस्तु तत्काल ईन्टरनेट मार्फत खोजेर सिकाउन सजिलो भएको प्रधानाध्यापक चौधरीले बताए ।उनले भने “कहिलेकाही शिक्षक बिदामा बसेको समयमा बिद्यार्थीहरु स्वयम् आफैले ईन्टरनेटको माध्यमबाट चाहेको बिषयबस्तुु खोजेर बढ्ने बानीको बिकास भएको छ, जसका कारण शिक्षण सिकाई कार्य प्रभावकारी बनेको छ । ”
बिद्यालयमा प्रबिधि मैत्री शिक्षा लागुभएपछि प्रभावकारी पठन–पाठनका साथै बिद्यार्थीको आकर्षण समेत बढेको छ । बिद्यालयमा प्रबिधि मैत्री शिक्षा लागु नभएको समयमा १५० जना बिद्यार्थी भएमा हाल बिद्यार्थीको संख्यामा बृद्धि भएर ४पुगेको समेत प्रधानाध्यापक चौधरीले बताए ।
बिगत भन्दा अहिले पठन–पाठनमा सहज हुनुको साथै बिद्यार्थीलाई बिषयबस्तु बुझाउन सहज भएको बिद्यालयका शिक्षक रघुनाथ चौधरीको बुझाई छ । बिगतको शिक्षक केन्द्रित विधिको तुलनामा प्रबधि मैत्री शिक्षाका कारण बिद्यार्थी केन्द्रित बिधिको बिकास भएको छ ।जसका कारण शिक्षकलाई शिक्षण गर्न र बिद्यार्थीलाई बिषबस्तु बुझ्न सहज भएको शिक्षक चौधरीले बताए ।बिगतको समयमा बिद्यार्थीले कुनै प्रश्नको जवाफ माग्दा आफुले नजानेको कुरा भोली भन्छु भनेर बिद्यार्थीलाई जवाफ दिनुपर्ने बाध्यता हटेको शिक्षक चौधरीको भनाई छ । बिद्यालय प्रबिधिमैत्री भएपछि आफुलाई ज्ञान नभए पनि बिद्यार्थीले राखेको जिज्ञासा ईन्टरनेटक मार्फत सजिलै समस्या सामाधान गर्न सहज भएको उनकोे भनाई छ।
सुदूरपश्चिम प्रदेशमा पहिलो सूचना प्रविधिमैत्री ‘आइटी स्मार्ट’ सामुदायिक विद्यालयमा परम्परागत पठन–पाठनलाई हटाएर डिजिटलमय बनाईएको छ ।जसमा डिजिटल विषयवस्तुको माध्यमबाट विद्यार्थीहरूलाई पठन–पाठन गराइने भएकोले बिद्यार्थीहरुले पनि पढेको कुरा सजिलै बुझ्ने गरेको बिद्यार्थीहरुले बताएका छन् । बिषयबस्तु डिजिटल वोर्ड मार्फत भिडियो सहित पढ्न पाउँदा रमाईलो पनि लाग्ने र पढेको बिषयबस्तु सजिलै बुझ्ने गरेको सोही बिद्यालय कक्षा १०मा पढ्ने बिद्यार्थी पुनम नेपालीले बताईन् ।सो बिद्यालय विसं २०३७ सालमा स्थापना तथा २०४६ वैशाख ४ गते जिल्ला शिक्षा कार्यालय कैलालीबाट कक्षा १ को स्वीकृति प्राप्त गरेको थियो विद्यालयले २०६८ देखि माध्यमिक तहको पढाई सञ्चालन गर्दै आएको छ ।
’